Een zingende vlinder in je schuurtje

Hoe vlinders overwinteren verschilt nogal per soort. Sommige fladderaars overwinteren als eitje, zoals de sleedoornpage. Andere vlinders kiezen als rups een veilig plekje tussen mos, zoals de keizersmantel. Dan zijn er soorten die als pop tussen afgevallen bladeren liggen om het voorjaar af te wachten. Distelvlinders en atalanta's maken een lange reis naar warmer oorden om de winterkou te ontvluchten. Tot slot zijn er nog stoere vlinders die als imago onze winter trotseren. De stoerste van allemaal doet dit in de open lucht: de citroenvlinder. Kleine vossen en dagpauwogen kun je in de winter ook als vlinder aantreffen. Maar zij zoeken een beschutte plek op, zoals een koel schuurtje of onverwarmde zolder.

Dagpauwogen overwinteren in schuurtjes en zolders

Meestal heeft de dagpauwoog één generatie per jaar. De vlinders komen in februari en maart uit hun winterschuilplaats tevoorschijn en gaan op zoek naar een partner. Nadat de vrouwtjes eitjes hebben afgezet op brandnetel leggen de vlinders het loodje. De rupsen vreten zich vol met de bladeren van hun waardplant, de brandnetel. Dat is eigenlijk de enige plant die ze lusten. Vanaf eind mei tot in de loop van juni verpoppen de rupsen. In de maanden juli en augustus verschijnt de nieuwe generatie vlinders. Vaak gaan deze dagpauwogen even in zomerrust en komen ze in september weer tevoorschijn. Ze moeten in die periode veel nectar drinken om voorbereid te zijn op de lange winter. Dan wordt het tijd om een overwinteringsplek te zoeken. 

Zoek de dagpauwoog

De bovenkant van de vleugels van de dagpauwoog is bijzonder fraai en kleurrijk. De onderzijde is echter donkerbruin en met samengeklapte vleugels oogt de vlinder eerder als een verdord blad. Zo hoopt de vlinder door zijn camouflage in alle rust te kunnen vertoeven tot het voorjaar komt. Worden de dagpauwogen toch verstoord, dan klappen ze met hun vleugels waardoor de fel gekleurde bovenzijde te zien is. Ze hopen daarmee eventuele vijanden af te schrikken. Wat heel bijzonder is, is dat ze een 'zingend' geluid kunnen maken met hun vleugels, dat voor potentiële vijanden angstaanjagend klinkt. Het is een sissend geluid en als je een dagpauwoog in overwintering stoort kun je het horen. Je kunt dat echter beter bekijken in dit filmpje op YouTube, want overwinterende vlinders hebben het al moeilijk genoeg. Elke verstoring is er één te veel en vermindert de overlevingskansen van de kwetsbare vlinder.

Soms kiest een vlinder een ogenschijnlijk koel plekje uit in je huis, maar dan gaat er in de loop van de winter toch een verwarming aan in het vertrek en denkt de vlinder dat het lente is. Zet zo'n vlinder dan zeker niet gewoon buiten. Aangezien er geen nectarplanten bloeien kan de vlinder geen nieuwe energie tanken en zal hij sterven. Mocht je zo'n ontwaakte vlinder treffen, pak hem dan voorzichtig op en verplaats 'm naar een koelere plek waar hij verder kan rusten. Bedankt namens de dagpauwoog (of kleine vos) :).