Na de 'groenexplosie' is nu ook het insectenseizoen goed begonnen. Hommels, vlinders, bijen en zweefvliegen zoemen rond longkruid, smeerwortel, vergeet-me-nietjes en paardenbloemen in de tuin. Al jaren doe ik mijn best om te kijken wat voor insecten het precies zijn. De soorten lukken aardig: zweefvliegen hebben maar één paar vleugels, korte antennes en kunnen 'stilstaan' in de vlucht. Hommels zijn trager, groter, hebben twee paar vleugels en zijn sterk behaard. Daarom kunnen ze al vroeg in het voorjaar vliegen. En dan heb je nog een eindeloze reeks kleine bijtjes waar bij mij elke keer de verwarring toeslaat. Wat de hommels betreft beperkte ik de determinatie meestal tot het vroege voorjaar. Dan vliegen alleen de koninginnen, die groter zijn dan de andere hommels (werksters en mannetjes) die later in het jaar opduiken. Dan wordt het moeilijker omdat ze van formaat verschillen en er ook allerlei kleurvariaties zijn. EIS, Kenniscentrum Insecten, heeft nu een handig basisboekje gemaakt voor het determineren van hommels. Het is gratis te downloaden, klik hier om naar de betreffende pagina op hun website te gaan. In de inleiding van het boekje las ik dat de beginnende hommelwaarnemer een aantal stappen doorloopt. Het begint met naïviteit: je denkt: zo moeilijk kan het toch niet zijn.... Dan komt de frustratie: je ziet hommels waarvan je niet zeker weet welke soort het is. Vervolgens is er wanhoop: je twijfelt aan wat je gisteren zeker wist. Stug doorgaan, dan komt de fase van herwonnen vertrouwen: de meeste hommels herken je snel en af en toe weet je het niet. Tenslotte bereik je de fase van wijsheid: je herkent vrijwel alles en vindt het niet erg als er eens iets onbekends tussen zit. Afijn, lees het boekje maar eens, trek er op uit of ga lekker in een stoel zitten in je tuin en bekijk in welke 'hommelfase' jij zit. Ik meen in ieder geval vrij zeker te weten dat de hommel in onderstaand filmpje een akkerhommel is :). Daarnaast zie je op het hout een 'wiebelkontje', dat is een zandbijtje met de naam 'vosje'. En het insect met de lange zuigsnuit is een zweefvlieg: de wolzwever. Beide zijn vrij algemeen in tuinen, dus grote kans dat je ze tegenkomt. De vlinders zijn (in volgorde van opkomst) het klein geaderd witje en het bont zandoogje.
E-mailabonnees kunnen hier klikken om het filmpje te bekijken.
Afgelopen weekend viel er af en toe wat regen. Niet genoeg om de tuinplanten van voldoende water te voorzien, maar wel mooi genoeg om druppels als diamantjes achter te laten op de bladeren. Toen het droog werd, waren de hommels als eerste insecten weer actief. In het filmpje zie je de akkerhommel, te herkennen aan het roodbruine borststuk en het kontje in dezelfde kleur. Van hommels overwintert alleen de koningin en ieder jaar wordt er een nieuwe staat gesticht. De akkerhommelkoningin gebruikt daarvoor graag muizenholletjes, die ze stoffeert met mos, gras en ander materiaal. Ze vormt daarvan een kogel die ze met was uit klieren aan haar achterlijf aan elkaar plakt. De hommelkoningin is voor de winter bevrucht en deze eitjes legt ze nu in het nieuwe hol in een eibeker van een halve centimeter groot. Na ongeveer vier dagen komen de eitjes uit, het begin van een nieuwe hommelstaat. Omdat hommels zo vroeg in het jaar vliegen, is het belangrijk dat er op dat moment ook voedsel te vinden is in de vorm van nectar en (vooral) stuifmeel. Je kunt hommels helpen door dit leuke plantje in je tuin te zetten: gevlekt longkruid (foto). Zoals je kunt zien in de film maken de hommels er gretig gebruik van. Longkruid komt van nature in Zuid-Limburg voor, maar is op sommige plaatsen in ons land verwilderd vanuit tuinen. Je kunt het bij een tuincentrum kopen. Als de bloemetjes net open gaan zijn ze roze. Later verkleuren ze naar paars. Vroeger werd er een aftreksel gemaakt van deze plant tegen slijmafzetting en andere aandoeningen van de luchtwegen. Zo komt het plantje aan zijn naam longkruid. In de loop van de zomer wordt het blad minder mooi. Ik knip het dan net boven de grond af. Dan komt er weer fris nieuw groen te voorschijn.
In het radioprogramma Vroege Vogels (elke zondag van 7.00-10.00 uur) wordt wekelijks een door luisteraars opgenomen geluid uitgezonden. Gisteren (3 april) werd een door mij opgenomen geluid ten gehore gebracht: van de hommelkoningin die voedsel zoekt (zie blog van 28 maart). Je kunt het geluid terugluisteren (aan het begin van het programma), via deze link.
Op de foto deze keer een akkerhommel, te herkennen aan het roodbruine borststuk en het eveneens roodbruine kontje. Die hing gisteren aan de tuinschutting, met de weerhaakjes van een van de pootjes in het hout verankerd.
In het radioprogramma Vroege Vogels (elke zondag van 7.00-10.00 uur) wordt wekelijks een door luisteraars opgenomen geluid uitgezonden. Gisteren (3 april) werd een door mij opgenomen geluid ten gehore gebracht: van de hommelkoningin die voedsel zoekt (zie blog van 28 maart). Je kunt het geluid terugluisteren (aan het begin van het programma), via deze link.