Het jaar van de wilde eend: doe mee met de kuikenteller

Kuikens van de wilde eend

Mijn eerste blog van dit jaar was gewijd aan de vogel van 2020: de wilde eend. Ik meldde toen dat wilde eenden flink in aantal afnemen. Met het aantal uitgekomen eieren en volwassen eenden gaat het goed, maar ergens in de kuikenfase lijkt het flink mis te gaan. Inmiddels zijn we bijna halverwege het jaar van de wilde eend en heb ik met eigen ogen kunnen zien dat een sliert jonge eendjes per dag korter wordt. In en om het park heb ik drie moedereenden gezien. Twee daarvan hadden al snel nog maar twee van de zeven jongen over. Gelukkig zag ik een derde moeder met pas uitgekomen kroost - ook zeven stuks - rondzwemmen. Waardoor de eendenkuikens 'verdwenen' zag ik niet. Misschien waren het eksters of kauwtjes, misschien een reiger of kwam het gevaar van onder het wateroppervlak. Sovon vogelonderzoek is een zogenaamd citizen science project gestart, waarbij de hulp van 'gewone' mensen wordt ingeroepen om bij te dragen aan het wetenschappelijke onderzoek naar de kuikenfase. Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen. Allereerst is er een kuikenstudie. Hiervoor wordt aan mensen gevraagd om zo'n eendengezinnetje (toompje) te bekijken en het aantal kuikens te tellen. Om de gegevens door te geven kun je de kuikenteller app downloaden. Verder wil Sovon via vogeltellers inzicht krijgen in de man/vrouwverhoudingen van wilde eenden, want er lijken meer mannetjes (woerden) te zijn dan vrouwtjes in ons land. Onderzoekers denken dat vrouwtjes gevoeliger zijn voor sterfte tijdens het broeden (ze kunnen dan gepakt worden door een vos bijvoorbeeld), mannetjes broeden niet en lopen daardoor minder gevaar. Ook vermoeden zij dat vrouwtjeseenden meer geschoten worden. Vrouwtjes overwinteren daarnaast zuidelijker dan mannetjes, wat ook weer extra risico's met zich meebrengt tijdens de trek. Uiteindelijk wil Sovon met deze en andere gegevens een populatiemodel bouwen om beter te begrijpen wat er aan de hand is.

Toompje wilde eenden

Intussen kun je in mijn filmpje genieten van twee wilde eendjes die al in de 'puberfase' zitten, ze stoeien met elkaar en apen het gedrag van mams na. Intussen blijft moeder alert op haar kroost. Vrouwtjes van wilde eenden lijken een saai bruin verenkleed te hebben. Niets is echter minder waar. Ze is gehuld in een verenkleed met goede schutkleuren (belangrijk als ze op het nest zit te broeden), maar de detailopname van haar staart laat zien hoeveel kleurschakeringen er zijn en hoe mooi de tekening van de verschillende soorten veren is. Geniet van de eendjes in de film en hopelijk tel je mee als je een toompje wilde eenden ziet. Klik hier om het filmpje te bekijken.