Het observeren van diergedrag vind ik één van de leukste dingen om te doen. In het plasje aan de rand van de polder wordt het steeds drukker, naast de broedende zwanen en één of twee meerkoetpaartjes heeft nu ook een stel futen er hun territorium gekozen. En dat allemaal in een klein stukje water. Burenruzies zijn daarom aan de orde van de dag. In de dampende mist kon ik soms nauwelijks zien wat er gebeurde, maar de meerkoet maakte zich druk over de futen en haalde naar ze uit. Na enig geharrewar keerde de rust terug. De futen bouwden aan hun nest van wier en takjes. De keuze voor de plek van zo'n nest wordt met wederzijdse instemming bepaald. Vaak neemt één van het stel het voortouw en doet een voorstel door plat op het water te gaan liggen met de hals gestrekt vooruit en de snavel wijzend in de richting van de potentiële nestplaats. De andere fuut 'antwoordt' hier op door wier op te duiken en dit op de betreffende plek te laten vallen. Kopschudden hoort ook bij dit ritueel en het plukje wier wordt vaak door de andere partner weer opgepakt om de bouwintentie te bevestigen. Het bouwen van een nest kan tussen de twee en acht dagen in beslag nemen. Als het platform klaar is en beide futen kan dragen, wordt door de meest gemotiveerde fuut (m/v) begonnen met uitnodigen tot de paring. Dit gebeurt door middel van de invitatiehouding en/of de bestijghouding.
Bestijghouding om te partner te verleiden tot paring
Bij de invitatiehouding ligt de fuut met de nek gestrekt en de kraag platgedrukt op het platform. Bij een bestijghouding rijst de fuut juist op van het nest met het lichaam voorover gebogen. De kop is naar het platform gericht, terwijl de kraag is gespreid. In deze boogpositie wordt enige malen snel met de vleugels getrild, waardoor soms het wit op de binnenvleugel te zien is. Hiermee wil de fuut de andere partij naar het nest lokken en deze houding wordt dan ook aangenomen als de partner het nest nadert. Dat kun je - ondanks de mistflarden - in het filmpje goed zien. De reactie van de uitgenodigde fuut kan variëren van onverschilligheid tot het daadwerkelijke bestijgen. De partnerfuut had echter nog geen interesse en ging onverstoord verder met bouwen. Wanneer de paring te lang uitblijft laten de futen het nest vaak in de steek. Rond de tijd dat mijn maag begon te knorren voor een ontbijt was alles rustig op het plasje. Zowel de futen als de meerkoeten en zwanen lagen te soezen in de steeds hoger rijzende zon. Wat later op de dag was ik wederom getuige van een botsing tussen meerkoeten en een van de futen. Een meerkoetgezin zwom het territorium van de fuut binnen. De fuut voerde een torpedo-aanval uit. Dat is een schijnaanval waarbij de dreigende fuut onder water verdwijnt en de ander dreigt te torpederen. In plaats van naar de opponent toe te zwemmen komt hij op ongeveer dezelfde plaats weer boven. De meerkoeten vielen aan en namen het zekere voor het onzekere want deze vorm van dreigen kan gemakkelijk overgaan in een werkelijke aanval onder water. En een klein meerkoetje maakt weinig kans tegen zo'n vlijmscherpe dolk-snavel. De fuut wilde op zijn of haar beurt niet vluchten voor de koeten en nam de kathouding aan. Hierbij worden de vleugels vrijwel loodrecht op het lichaam gespreid. De kop met ingetrokken nek wordt laag boven het water gehouden en alle veren worden opgezet. Al met al een prachtig schouwspel dat je kunt meebeleven in het filmpje door hier te klikken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten