 |
| Welke paardenbloem zou dit zijn? |
Tijdens deze zonnige aprildagen ploppen de gele paardenbloemen in veel bermen en grasveldjes op. Lees even deze blog voordat je met een mesje aan de gang gaat om je gazon te ontdoen van deze vrolijke bloeiers, want misschien kijk je er dan met andere ogen naar!
Hoewel je misschien denkt dat er maar één soort paardenbloem is, is niets minder waar. In Nederland komen naar schatting al meer dan 1000 soorten voor. Een bloeiend weiland kan al meer dan 60 soorten bevatten, een gewone tuin meer dan 25 soorten. Er is een hele variatie in kleur van de steel, vorm van het blad, de vorm van de lintbloemetjes, een behaarde steel of niet, de vorm van de omwindsel bladen en ga zo maar door. Bekijk alle kenmerken hier. De verschillende paardenbloemen zijn niet heel makkelijk te onderscheiden, dat is echt werk voor specialisten. Karst Meijer en Erik van den Ham hebben meer dan 40 jaar studie gedaan naar de paardenbloem en traden daarmee in de voetsporen van professor Van Soest (1898-1983). Prof. J.L.van Soest was de eerste Nederlander die echt serieus een studie maakte van de Nederlandse paardenbloemen. Van Soest was geen professioneel botanicus, maar werkzaam als elektrotechnisch ingenieur en later als directeur aan het Physisch Laboratorium van de toenmalige PTT in Den Haag. In zijn vrije tijd waren paardenbloemen echter zijn lust en zijn leven. Hij maakte de eerste moderne indeling van de Nederlandse paardenbloemen en een determinatietabel. Inmiddels zijn er door zijn opvolgers uitgebreide determineersleutels gemaakt en verschijnt er aan het eind van de maand een veldgids die volledig is gewijd aan paardenbloemen. Hiervoor is jaren veldstudie gedaan en een flink herbarium aangelegd. Kijk maar eens rond op hun website.
 |
| Paardenbloemenveldje in 2004 |
Helaas komt de paardenbloem steeds minder voor en zijn de vele soorten grotendeels verdwenen en/of nooit vastgesteld. De eerder genoemde 60 soorten per weiland zijn verleden tijd. Als je geluk hebt staan er nog enkele soorten. De paardenbloemen zijn verdreven naar onze bermen, tuinen en parken, maar staan te trappelen om weer terug te keren naar hun oorspronkelijk areaal. Als de insecten in het vroege voorjaar weer tot leven komen, vinden ze de bloeiende paardenbloemen als waardevolle voedselbron. De achteruitgang van weidevogels is ook duidelijk te koppelen aan de verdwijning van de paardenbloemen uit de weidegebieden. Want juist als de kuikens uit hun eieren waren gekropen, vonden ze op snavelhoogte hun voedsel op de bloeiende paardenbloemen.
Ik heb een klein empirisch onderzoekje gedaan. Ik herinnerde mij dat ik in 2004 (tijdens mijn gidsencursus) een foto van een paardenbloemenveldje had gemaakt in het Weteringpark (zie boven). Onlangs heb ik hetzelfde veldje nog eens gefotografeerd (toevallig rond dezelfde datum als in 2004), met onderstaand resultaat.
 |
| Geen paardenbloemenveldje meer in 2025 |
Achter een boom vond ik nog welgeteld één rozet met vier bloeiende paardenbloemen.
 |
| Laatste paardenbloemen van het veldje (2025) |
Om paardenbloemen de aandacht te geven die ze verdienen is de laatste zondag van april (27 april dit jaar) uitgeroepen tot de Internationale Dag van de Paardenbloem. Struin je die dag niet over de rommelmarkt maar door je wijk of in de natuur, plaats dan een foto van een paardenbloem op je sociale mediakanalen om deze soort in het zonnetje te zetten. Wist je dat je ook culinair kunt genieten van de paardenbloem, in de vorm van sla, siroop, kappertjes van de bloemknoppen en meer? Klik hier voor tips. Oogst de bladeren en bloemen vooral in je tuin waar geen honden of katten hun behoefte doen :(.
 |
| Paardenbloem met dagpauwoog Dit is een andere soort paardenbloem dan die op de foto bovenaan mijn blog |
2 opmerkingen:
Hoi Monique, onderstaand artikel las ik 2 weken geleden.
Heel mooi geschreven:
HET BELANG VAN PAARDEBLOEMEN.
🌼💛"Hallo, ik ben een paardebloem.
Veel mensen noemen mij onkruid maar ik ben een vriend en kom je helpen!
Als je mij ziet, bedenk dan dat ALLEEN IK maar daar op dat plekje wil en kan groeien. Want:
Of de bodem is te compact/hard/aangestampt en die wil ik met mijn wortels graag voor je losmaken.
Of er is te weinig calcium in de bodem welke ik met het afsterven van mijn bladeren weer wat voor je zal aanvullen.
Of de bodem is te zuur. Maar ook dat zal ik voor je verbeteren als je mij de kans geeft.
Of een mengeling van bovenstaande redenen natuurlijk. 😊
Ik kom omdat je bodem mijn hulp nodig heeft dus het beste laat je mij ongestoord mijn gang gaan! Als alles hersteld is, zal ik vanzelf weer verdwijnen, beloofd! Probeer je me toch voortijdig met wortel en al te verwijderen, hoe secuur ook, ik kom met 2x zoveel terug! Net zo lang tot je bodem verbeterd is.
Je kan zelfs aan mijn groei zien in welk stadium mijn hulp zit. Liggen mijn bladeren plat op de grond dan ben ik nog lang niet klaar maar reiken ze allemaal omhoog dan ben ik al een heel eind op weg.
Iets heel anders is dat ik 1 van de eerste bloeiers ben in het voorjaar dus ik kondig het voorjaar/de zomer voor je aan. Overdag als het warm is, zet ik mijn bloemen open maar s'avonds als het afkoeld doe ik ze snel weer dicht. Sterker nog, als het overdag niet warm genoeg is doe ik ze helemaal niet open!
Mijn bloemen zijn het eerste voedsel voor insecten na hun winterslaap en daar waar andere planten OF stuifmeel OF nectar hebben, heb ik ze allebei! En niet te zuinig ook! 🤪😉
Mijn bloemen zijn trouwens zelfs lekker voor jullie mensen, wist je dat? Ik werd vroeger "honing (of goud) van de armen" genoemd omdat ze zo lekker zoet zijn in bv jam, saus of salade. Het internet staat vol met recepten! Maar wacht nog even tot eind Mei of later voor je begint met plukken en zelfs dan, pluk nog niet alles aub! De biodiversiteit en bijen zullen je heel erg dankbaar zijn!
En als laatste: zie je mij staan maar ipv gele bloemblaadjes heb ik allemaal witte pluisjes? Doe dan een wens.....en blaas heeeel hard.....als je al mijn zaadjes ineens hebt afgeblazen zal ik ook nog eens proberen je wens uit te laten komen! 😉🤫😁
Was getekend,
Jouw vriend, de paardebloem!" 🌼🌼🌼
~Paula Kok-den Boer~
(Schrijfster v.d. orginele versie)
Wat een mooie aanvulling Yvonne!
Een reactie posten