Enige weken geleden was ik in de polder van Aarlandenveen waar ik de grutto's en wulpen filmde aan het begin van de lente. Diezelfde ochtend speelde zich daar nog een mooi tafereel af, nu bij de knobbelzwanen. Ze zaten er in een grote groep aan het eind van een sloot. Volwassen zwanen, helemaal wit met een oranje snavel, en wat jongere exemplaren, soms nog een beetje grijzig en met een roze snavel. Een deel van die groep zal wegtrekken om te broeden in Noord-Europa of Rusland, enkelen zullen blijven om te broeden in deze polder. Een (jong) paartje boog de hals sierlijk naar elkaar toe; het begin van de liefdesdans. Even verderop waren drie volwassen zwanen ook aan een dans bezig. Eentje die ik nog nooit eerder had gezien: twee zwanen cirkelden rond elkaar in een synchroon ballet, of misschien moet ik zeggen als in een 18e-eeuwse Quadrille. Ik dacht eerst dat het ging om een balts, maar beide zwanen hadden een dikke knobbel, een teken dat het allebei mannetjes waren. Ook nummer drie, die in de buurt zwom maar zich wat afzijdig hield was een mannetje. De veren van de vleugels waren opgezet, de borst stak fier vooruit; dat doen zwanen om tegenstanders te imponeren. De lange nek lag naar achteren op het lijf. Zo beschermen zwanen hun fragiele nek als ze een gevecht verwachten om een territorium. Want daarbij kan het er nogal heftig aan toe gaan, zwanen kunnen elkaar daarbij tot bloedens toe verwonden. Dit was dus bepaald geen liefdesfeestje. Het kostte redelijk wat moeite om meer informatie te vinden over dit gedrag. Uiteindelijk vond ik op een Engelse site een verklaring voor deze 'rotation display' (ronddraaigedrag noem ik het maar even, vrij vertaald). Het is een zeldzame vorm van niet-gewelddadig territoriaal gedrag. Het wordt het meest gezien aan de territoriumgrens tussen twee volwassen zwanen. Tijdens deze vertoning zwemmen beide naburige zwanen dicht bij elkaar en nemen een dreigende houding aan terwijl ze ter plaatse tegelijkertijd 360 graden draaien. Dit wordt enkele minuten volgehouden, waarbij geen van de zwanen de ander aanvalt of ontwijkt. Het wordt gebruikt bij het handhaven en reguleren van territoriumgrenzen tussen twee aangrenzende territoria. Hier werd dus gevochten zonder dat er klappen vielen, maar het signaal was voor beide partijen duidelijk: tot hier en niet verder mannetje! Ook na het ronddraaigedrag bleven de zwanen imponeren met hun vleugels en borst. Tijdens het zwemmen stuwden ze het water met hun borst flink vooruit alsof ze wilden zeggen: hier zwemt niet zo maar iemand, maar een zwaan die zijn territorium zal verdedigen. Bekijk het gedrag in het filmpje van deze week. Voor de beste resolutie kun je het filmpje beter op mijn YouTubekanaal bekijken; dus zowel op mijn blog als in de e-mail raad ik je aan te klikken op deze link. Draai het radertje bij instellingen op 1080HD.
2 opmerkingen:
Wat mooi om te zien. Dit is wat je noemt een waterballet.
Dank je wel voor je reactie Karin, heel leuk dat je dit laat weten! Monique
Een reactie posten