Voedsel voor de grutto en wulp op de eerste lentedag

Grutto te midden van twee scholeksters 

Ondanks alles virusellende maakt de natuur zich op voor het grootste spektakel van het jaar: de lente. Boven de groene vlaktes van de polder hoorde ik in de vroege ochtend het gejodel van de wulp en het gruttoooo-grutto van de gelijknamige vogel. Hèt signaal dat de lente is begonnen. Ook scholeksters en futen waren al in voorjaarsstemming. Al die weidevogels moeten natuurlijk eten en daarvoor gaan ze (onder andere) op zoek naar een van de 'gewoonste' dieren: regenwormen. Wie kent ze niet? Iedereen is er wel eens eentje tegengekomen bij het wroeten in de aarde. We besteden er niet vaak aandacht aan, maar ze zijn erg belangrijk. Niet alleen omdat ze voedsel vormen voor tal van vogels, maar ook omdat ze de bodem gezond houden en dood organisch materiaal recyclen. De inwoners van de Faeröer-eilanden hebben zelfs een postzegel aan dit nietige diertje gewijd.

Postzegel van de Faeroër-eilanden
Bron: wikimedia

Regenwormen eten rottende planten, kleine dode dieren en schimmels. Voor aan hun lichaam hebben ze een soort mond waarmee ze dit spul, samen met fijne minerale deeltjes uit de grond naar binnen werken en ze verwerken dit in hun krop. Ze nemen er voedingstoffen uit op, maar het meeste wordt vermalen tot een soort pasta die ze aan het eind van hun lichaam weer uitscheiden. Feitelijk bestaat hun lichaam uit niet meer dan een mond, lange darm en het uiteinde waar de pasta hun lichaam verlaat. Uit onderzoek weten we dat die pasta enorm rijk is aan stoffen die planten gebruiken om te groeien: de uitwerpselen hebben vijf keer zoveel stikstof, zeven keer zoveel fosfaat en elf keer zoveel kalium als de grond er om heen. Een wonder dat zo'n beestje dat voor elkaar krijgt. Eén worm kan wel 4,5 kilo 'wonderpasta' per jaar produceren. In ecologisch gezonde weilanden zitten zo'n 2 tot 3 miljoen regenwormen per hectare, ze wegen samen meer dan 1000 kilo. Dat is vaak meer gewicht dan de koeien en ander vee dat de boer heeft rondlopen. Of er in de weilanden die ik gefilmd heb net zo veel wormen zitten als in bovengenoemd voorbeeld weet ik niet. Ik weet wel dat de boeren er de weidevogels een warm hart toedragen en aan agrarisch natuurbeheer doen. En de wulpen streken er in grote groepen neer om voedsel te zoeken, dus er zal vast wel iets te vinden zijn. Bekijk ze in het filmpje van deze week. E-mailabonnees kunnen hier klikken om het filmpje te zien).