Over een supermaan, pinksterbloemen en oranjetipjes

Pinksterbloemen zien we op minder plekken

De maan maakt een elliptische baan rond de aarde en staat daarbij gemiddeld 384.450 km van ons af. Omdat de baan elliptisch - dus niet volledig rond - is, kan de maan dus ook dichterbij of juist verder weg staan. De kortste afstand tussen de maan en aarde is ruim 356.000 km en de langste een krappe 407.000 km. Op 8 april stond de maan op de kortste afstand. Optisch lijkt de maan dan dichter bij de aarde te staan. Dat effect zie je het beste bij een volle maan, die dan ook supermaan wordt genoemd. Zwitsers onderzoek heeft aangetoond dat er tijdens nachten met volle maan ongeveer 20 minuten korter geslapen wordt. Doordat er meer licht is, maakt het menselijk lichaam minder melatonine aan, de stof die ervoor zorgt dat mensen slaperig worden. Of dat voor iedereen geldt weet ik niet, voor mij gold in ieder geval wel en daarom kon ik de supermaan voor jullie vastleggen. Over de reis die de maan aflegt in het filmpje doet-ie 2 minuten. Ik heb dat wat versneld, maar stond toch te kijken hoe snel de aarde blijkbaar ronddraait. In de loop van de nacht koelde het af en er ontstond mist. Dus het vierde verslag van een bezoek aan het park laat mistige beelden zien. Tot mijn vreugde bloeiden de eerste pinksterbloemen. Ik herinner me uit mijn jeugd een klein kersenboomgaardje, omzoomd door meidoornheggen en ontelbare pinksterbloemen in april. Ik plukte ze met handenvol. Die tijd is voorbij. Niet alleen werd het kersenboomgaardje gerooid om er huizen te bouwen (ik baal nog steeds als ik langs die huizen rijd), maar ook in de rest van Nederland ging het bergafwaarts met de pinksterbloem. Hoewel ze nog in het hele land voorkomen, is het aantal locaties flink gedaald. Waar ze vroeger hele weilanden zachtlila kleurden, zijn ze nu alleen nog langs slootkanten te bewonderen. Ze groeien niet alleen in grasland maar ook in bossen en moerassen. Als de omstandigheden heel nat zijn, kunnen de zaden niet goed kiemen. Daar heeft de plant een oplossing voor: de kortgesteelde deelblaadjes maken, terwijl ze nog aan de plant zitten, worteltjes. Wanneer ze van de plant afvallen, kunnen ze meteen uitgroeien tot nieuwe planten. Hoewel de plant pinksterbloem heet, bloeit ze vaak al uitbundig voor die tijd. Op dit moment kun je de meeste bloemen zien.

Oranjetipje op look zonder look

Een vlinder die vaak geassocieerd wordt met de pinksterbloem is het oranjetipje. Die plant is dan ook een belangrijke voedselplant voor de rupsen van oranjetipjes. Ze eten niet de hele plant, maar zijn gespecialiseerd op het zaad dat in smalle, langwerpige zaaddozen zit. Vrouwtje zetten hun kleine witte eitjes af op planten die nog geen zaad hebben, maar wel veel bloemen en bloemknoppen. Al snel na het afzetten verkleuren de eitjes naar oranje. Er zijn vlinders die maar één zogenaamde waardplant hebben. Oranjetipjes gebruiken ook andere planten om hun eitjes op af te zetten, zoals de damastbloem, judaspenning en look zonder look, dat is de plant op de foto. Bekijk de supermaan en de mistige beelden met pinksterbloemen door hier te klikken voor het filmpje.