woensdag 9 juli 2025

Tuinvlindertelling: tel je mee?

De vlinderstruik trekt veel soorten aan

De vlinderstruik in onze voortuin staat in volle bloei en wordt druk bezocht door vlinders en andere insecten. Ik sloop door de wirwar van zoetgeurende bloemtrossen om de bewegelijke vlinders op de foto te krijgen. Als je ziet hoeveel er op en boven de vlinderstruik zweven zou je niet in de gaten hebben dat het slecht gaat met de vlinderstand in Nederland. Maar even genieten van deze weken dan maar, nu ze volop te zien zijn.

Komend weekend (11 tot en met 13 juli 2025) is de jaarlijkse tuinvlindertelling. Gelukkig is de meeste regen voor deze week achter de rug en lopen de temperaturen in het weekend weer op. Ook de zon laat zich dan weer zien en er is niet te veel wind. Dat wordt puik vlinderweer!

Op de site van de vlinderstichting kun je alles lezen over de tuinvlindertelling 2025; hoe je moet tellen, hoe je je kunt aanmelden èn hoe je de soorten kunt herkennen met behulp van een gratis zoekkaart. 

Ik laat vast een paar vlindersoorten zien die ik op onze vlinderstruik zag. 

Het meest talrijk op de struik waren de atalanta's, ook wel admiraalvlinder genoemd. Deze soort was vorig jaar nummer 1 in de telling. Het is een donkere vlinder met opvallende oranje banden (de strepen van de 'admiraal') en witte stipjes op het uiteinde van de vleugels. 

Atalanta

Vanuit Zuid-Europa trekken de vlinders ieder voorjaar richting het noorden; ze brengen hier in de zomer een nieuwe generatie voort. Ik fotografeerde in het begin van de avond, in de hoop dat de relatieve koelte de vlinders iets minder beweeglijk zou maken (tevergeefs :)). Ik zag twee tot soms wel vier atalanta's in een spiralende vlucht boven de vlinderstruik dwarrelen. Dit zijn mannetjes die hun territorium afbakenen en verdedigen. Met de spiraalvlucht jagen ze concurrerende atalanta's uit hun gebied. Dit doen ze in de namiddag en avond, nadat ze overdag gegeten hebben. 

Vorig jaar was het klein koolwitje landelijk nummer 2. Die zag ik niet op de vlinderstruik maar wel zijn broer het groot koolwitje. Hoe je de twee uit elkaar houdt, en onderscheidt van het geaderd witje, lees je in deze blog.  

Het groot koolwitje heeft twee vleugelvlekken (hier niet te zien)
en de zwarte hoekpunt eindigt aan de
onderkant van de bovenste vlek (wel te zien).

Ook tamelijk talrijk op de struik waren dagpauwogen. Zij scoorden in de telling van vorig jaar 'hoge ogen' met een derde plek. De vleugels doen me altijd denken aan zacht fluweel, ook door de diepe kleuren. De dagpauwoog overwintert als vlinder op een donkere, koele en beschutte plek, zoals een holle boom of een schuur. Dan zit-ie met zijn vleugels dichtgeklapt. De onderkant is gemêleerd zwart/bruin en de vlinder is op die manier goed gecamoufleerd. Als de vleugels uitgeklapt zijn, vallen de nepogen onmiddellijk op. Door met zijn vleugels te klappen hoopt de vlinder vogels, die uit zijn op een hapje, schrik aan te jagen en in verwarring te brengen. 

Dagpauwoog

Nummer vier was in de telling van 2024 het bont zandoogje. Deze zag ik niet op de vlinderstruik maar later wel bij de bramen. Ze zuigen liever sap van dat fruit en nectar uit bloeiende bomen, wellicht omdat het van oorsprong bosvlinders zijn. In de afgelopen decennia zagen we ze ook meer en meer in tuinen. 

Een vlinder die hard achteruit is gegaan in aantallen is de kleine vos. In mijn jeugd zag ik deze soort heel vaak (meer dan de atalanta), maar nu was ik al blij met het ene exemplaar op de struik. De overwegend oranje vlinder met een bruin middenstuk heeft een rijtje helderblauwe stipjes onderaan de vleugels. In 2017 had ik er megaveel op de vlinderstruik zoals je kunt zien in dit blogje (met ook een aantal leuke weetjes over kleuren).

Kleine vos

De distelvlinder heb ik dit jaar nog niet gezien in mijn tuin, maar op waarneming.nl zag ik al diverse meldingen van rupsen en imago's (vlinders). Van deze soort een foto uit een eerder jaar.

Distelvlinders hoop ik binnenkort weer te zien!

Geniet komend weekend van de zon en de vlinders. Je waarnemingen doorgeven helpt bij het in kaart brengen van de trends in aantallen door de jaren heen. Die gegevens worden gebruikt om vlinders te beschermen en leefomstandigheden te creëren waardoor ze beter gedijen. Succes met tellen!

Geen opmerkingen: