De tijd dat de Geleenbeek schuimend van de fosfaten zijn weg zocht door het Limburgse landschap ligt gelukkig ver achter ons. Het grootste deel van de vorige eeuw was dit water het afvalputje van de mijnen en de steden die langs de oever liggen. Het waterschap deed vooral zijn best om het zwaar vervuilde water snel af te voeren en kanaliseerde de Geleenbeek, het werd letterlijk in beton gegoten. Al met al was het een levenloos stroompje met weinig mooie oevers en een waterleven gelijk aan nul. Er wonen al meer dan 2000 jaar mensen langs de Geleenbeek en eeuwenlang gingen mens en natuur prima samen. In de 19e eeuw nog zwierf arts en botanicus August de Wever uit Nuth rond in de gebieden langs de beek en noteerde er bijzondere planten zoals orchideeën, wondklaver en echt bitterkruid. Helaas zag De Wever het landschap gedurende zijn leven (1874-1947) aftakelen.
 |
| de Geleenbeek bij Ten Esschen |
Begin deze eeuw kwam de kentering in het denken, en werd de Geleenbeek tussen Heerlen en Sittard flink aangepakt. Deze keer niet om de stroom in te dammen en te kanaliseren maar om het water weer zijn natuurlijke loop te laten nemen. Betonnen beddingen zijn verwijderd, kalkmoerassen werden opnieuw aangelegd en grindwinning in de monding van de Geleenbeek bij Stevensweert is beëindigd. Hoe de natuur er twintig jaar later voorstaat in en om de beek is opgetekend in een lijvig boekwerk van het natuurhistorisch genootschap Limburg: De Geleenbeek, beleef de natuur in verandering (2019). Het boek is overigens uitverkocht en er is nog geen zicht op een herdruk. Goed nieuws is dat de wandelkaartjes met routebeschrijvingen uit het boek, wel te downloaden zijn (klik hier).
 |
| Jonge wilde eenden op het nest |
We liepen in de meivakantie de noordelijke Terwormroute. Het beekje kabbelt nu door het bos en op het meer open terrein bloeien in juni honderden bloemen van de gevlekte orchis en de rietorchis, helaas waren we daarvoor net wat te vroeg. Op een nestje zaten jonge eenden op een kluitje te zonnen en te poetsen. In een ander stukje van de beek was een moedereend op pad met haar nog jonge kuikens. Ze waren druk in de weer met van alles om de beek te verkennen. Samen met de vogelzang was het zo een idyllisch plaatje.
Bekijk het filmpje van deze week door hier te klikken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten