Op milde dagen zie en hoor je de eerste lentesignalen, al is de winter nog lang niet voorbij. Het zwanenkoppel waarvan je vorig jaar de broedactiviteiten hebt kunnen zien in mijn filmpjes heeft zijn post al weer ingenomen om het broedterritorium veilig te stellen voor de lente. In het park hoorde ik overal zingende pimpelmezen, wiens geluid wel wordt vergeleken met een zilveren belletje.
 |
| Pimpelmees |
Twee van die mooie geel/blauwe vogeltjes zaten tegen elkaar op te zingen in verspreid staande lindenbomen. Ook daar was duidelijk sprake van het afbakenen van territoria. En natuurlijk hopen de beide mannetjes ook een vrouwtje aan te trekken en zo hun genen door te geven aan de volgende generatie. Helaas kunnen ze er niet van uit gaan dat uit alle eieren in hun nest daadwerkelijk hun eigen nakomelingen te voorschijnkomen. Vrouwtjespimpelmezen gaan namelijk regelmatig vreemd. Al tientallen jaren was dit fenomeen bekend, maar door DNA fingerprinting kunnen tegenwoordig de ouderschapsrelaties van de vogels haarfijn worden uitgezocht. Alle dieren - dus ook pimpelmezen - willen hun voortplantingssucces zo groot mogelijk maken. Dat levert conflicterende belangen op. Elk paartje wil het beste territorium met genoeg voedsel, de beste nestplaats en zoveel mogelijk nakomelingen van een fitte partner. Naast concurrentie met rivalen heeft dit ook gevolgen voor de strategie van mannetjes en vrouwtjes. Om zoveel mogelijk nakomelingen te verwekken kan een mannetje er meerdere partners op na houden, met de buurvrouw paren in de hoop dat een paar van haar eieren zijn genen bevatten en hij moet zijn partner goed bewaken om te voorkomen dat zij met andere mannetjes paart. Het vrouwtje lijkt hierbij een passieve(re) rol te hebben; men ging er altijd van uit dat ze zich de paringen met de 'buurman' liet welgevallen. Maar uit onderzoek blijkt dat ze in sommige gevallen actief op zoek gaat naar een fitte buurman om mee te paren. De kwaliteit van het beperkte aantal eieren dat ze legt is voor haar van belang. Ze wacht daarbij niet af of een buurman toevallig langskomt maar gaat er zelf op uit om met een aantrekkelijke partner te paren als haar eigen partner de bewaking even laat verslappen. Sommige mannetjes zijn daarbij populairder dan andere. Wat het ene mannetje aantrekkelijker maakt dan andere?
 |
| Illustratie: Jos Zwarts, CC BY-SA 4.0,wikimedia |
Hun blauwe kopveertjes! In tegenstelling tot mensen, kunnen pimpelmezen ultraviolet licht waarnemen. De blauwe kruinveertjes van pimpelmannetjes reflecteren veel UV licht. Hoe hoger de reflectie, hoe aantrekkelijker de pimpelman wordt voor de vrouwtjes pimpelmees. Onderzoekers hebben dat vastgesteld door het blauwe 'petje' van pimpelmeesmannen in te smeren met UV-blokkerende zonnebrandcrème. De mannetjes die deze behandeling kregen raakten helemaal uit de gratie bij de vrouwtjes. Ik hoop dus maar dat het pimpelmeesje in de film een goede (UV)uitstraling heeft voor de pimpelmeesdames....
Klik hier om het filmpje te bekijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten