Brilduikers Bron: wikimedia, Richard Crossley - The Crossley ID Guide Britain and Ireland
Midden januari maakten we onze traditionele wandeling rond de Reeuwijkse Plassen, waar tienduizenden en soms honderdduizenden vogels overwinteren. Toevallig waren we er vorig jaar precies op dezelfde dag, maar zoveel vogels als in 2019 waren er dit jaar niet. Toch viel er wat bijzonders te beleven. Al jaren kijk ik er naar uit om het baltsgedrag van brilduikers vast te leggen om aan jullie te laten zien. Maar brilduikers zijn niet dik gezaaid in Nederland en behoorlijk schuw. In een bepaalde hoek van de plas zagen we er altijd drie of vier, maar zodra we stopten met lopen maakten ze zich uit de voeten. Eén keer had ik door de verrekijker een baltsend mannetje gezien, maar het was zelfs voor de telelens te ver weg. Op deze dag had ik meer geluk. In de bekende hoek hield zich een groep van wel 13 brilduikers op. Waarschijnlijk hadden ze het zo druk met elkaar imponeren dat ze wat minder voorzichtig waren dan anders, waardoor ik ze - nog steeds wel van een afstand - kon filmen. De mannetjes hebben subtiele streepjes op hun witte lijf en een donkergroene kop, die er door het bewolkte weer eerder zwart uitzag. Het 'brilletje' in de vorm van witte vlekken achter de snavel was niet te missen. Vrouwtjes zijn grijsbruin met een kastanjebruine kop. In het Engels heten de vogels 'goldeneye', naar hun goudgele ogen. Honderdtien jaar geleden beschreef Charles W. Townsend het baltsgedrag van de brilduiker in een wetenschappelijk artikel als volgt: één of meerdere mannetjes zwemmen ongeduldig rond een vrouwtje. Hun kopveren zijn opgezet, zodat hun hoofd groot lijkt en hun nek slank. Het hoofd wordt vooruitgestoken, vlak boven het water dat ze soms aanraken.
Baltsende brilduikers Illustratie Jos Zwart - wikimedia
Dan richt hij zich plotseling op, steekt de snavel omhoog en maakt een raspend geluid (beluister dit op de site van de Vogelbescherming). Om vervolgens zijn achterhoofd met een snelle beweging op zijn romp te leggen. Bij het terugveren van de nek trappelt hij zijn oranje poten soms boven het water uit. Het vrouwtje antwoordt af en toe door haar hoofd ook boven het water te brengen of haar snavel omhoog te steken. De kop achteroverleggen doet ze niet, als je dat ziet kun je te maken hebben met een onvolwassen mannetje, die een verenkleed heeft dat veel op een vrouwtje lijkt. In mijn filmpje van deze week (e-mailabonnees klik hier) kun je zien dat het baltsgedrag sinds 1910 niet veranderd is. In de loop van februari trekken de vogels naar het noorden om te gaan broeden. Wil je ze voor die tijd nog zien, kijk dan op waarneming.nl of er brilduikers bij jou in de buurt waargenomen zijn. In het zoekscherm kun je onder de knop 'filter' jouw provincie kiezen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten