Alle vogels verzamelen

Kauwtjes verzamelen voor de nacht

In maart 2018 schreef ik over intelligente kauwtjes en ook aan meerkoeten heb ik al eens een blog gewijd (in maart 2019). Nu komen ze samen in één filmpje omdat ze 's winters overeenkomstig gedrag vertonen. Ze houden zich dan op in grote groepen. Want met velen zijn is veiliger: tientallen of honderden ogen zien meer dan één paar. En mocht er een aanval komen van een belager, dan kan de groep voor voldoende onrust zorgen om het roofdier te desoriënteren. Meerkoeten kun je momenteel de hele dag door in de weilanden zien grazen, met tientallen en soms honderden tegelijk. Ik zag echter ook al onderlinge rivaliteit en achtervolgingen, een teken dat de groepen binnenkort uiteen zullen vallen als de paartjes op zoek gaan naar een plekje om een nest te bouwen.

Kauwtjes trekken tot de broedtijd elke avond naar grote slaapplaatsen, waar ze op zo dun mogelijke takjes de nacht doorbrengen. Want hoe dunner de tak, des te moeilijker ze bereikbaar zijn voor katten of marters. Voordat ze naar de uiteindelijke slaapplek vliegen, vindt er een ander ritueel plaats. Overdag zie je de kauwtjes in kleine groepjes met maar een paar vogels. Ze zoeken voedsel in de stad en op het land. Tegen zonsondergang verzamelen groepjes uit een bepaalde buurt zich om daarna gezellig met zijn allen naar het nachtverblijf te vliegen. Zo'n voorverzameling is een heel sociaal gebeuren, ze zwieren en zwermen door de lucht, en 'kauwen' en kwebbelen er lustig op los. Als dat in de buurt van je huis gebeurt kun je er qua geluid echt niet omheen. Aan dit speelse samenzijn kan ineens een eind komen. Er schijnt plotseling besloten te worden dat het tijd wordt om te verkassen naar de slaapplek. Ik heb geen idee hoe de kauwtjes dat afstemmen. Misschien geeft er eentje een signaal of baseren ze het op het afnemende licht. Zo'n groep bestaat trouwens niet alleen uit Nederlandse kauwen. Die zijn hier zomer en winter, maar in de winter komt er een flink aantal wintergasten bij: Noordse kauwtjes, een ondersoort van de kauw.

Noordse kauwtjes hebben een lichte nekvlek
Foto: Karl Jonsson from Göteborg, Sweden - wikimedia

Deze Noordse soort heeft een paar subtiele verschillen in het verenkleed vergeleken met 'onze' kauwen: ze hebben een grijzere buik en een lichtgrijs vlekje in de nek. Niet iets dat meteen opvalt als je zo'n groep door de lucht ziet buitelen. Bekijk dat gedrag in het filmpje van deze week (e-mailabonnees klik hier). Het geluid kon ik helaas niet opnemen, omdat ik van grote afstand filmde. Het geluid van zo'n groep kun je horen door de geluidsopname op deze pagina van wikipedia te beluisteren (rechts, onder het kopje media).