Middelste zaagbek buiten zijn comfortzone

Op het moment dat ik deze blog schrijf zijn 2088 vogelaars uit binnen- en buitenland naar Texel getrokken om een brileider te bekijken; een soort die normaal leeft in de Beringzee bij Alaska en die zich zelden in Europa laat zien. Zeker niet zo zuidelijk als Nederland. Na ruim twee weken (de vogel zit er nog steeds) is er een t-shirt met de brileider te koop en komen er zelfs Amerikanen op af (ik zou denken dat de Beringstraat voor hen dichterbij is :). 

Brileider man en vrouw
Foto Alan Schmierer - https://www.flickr.com, Wikimedia

Ik ben geen twitcher, ofwel iemand die alles uit zijn handen laat vallen en meteen in de auto springt als er ergens een zeldzame soort is gesignaleerd. Ik las dat iemand zijn vakantievlucht had geannuleerd om naar Texel af te reizen om de brileider aan zijn (95% van de twitchers zijn mannen) soortenlijstje toe te voegen. 

De site Bird Spot definieert het begrip als volgt: A twitcher is someone who goes to extraordinary lengths to see new bird species. While most bird watchers are content to spot birds in their local patch or whatever they encounter while out in the field or on their travels, twitchers actively hunt down rare or elusive birds, often to tick them off on their life list.

For some twitchers, their pursuit turns into an all-consuming obsession akin to competing in an Olympic sport. It can involve extensive travel, constant monitoring of birding hotspots, rare bird alerts, apps, and websites, and networking with fellow twitchers. In extreme cases, twitchers have even been known to charter aeroplanes to track down a target species.

Hardcore twitching can come at a cost – not just financially but emotionally. It can strain friendships, ruin marriages, jeopardise jobs, and drain bank accounts, all in the name of spotting that one elusive bird.

Uit Trouw 14 januari 2025

Niks voor mij dus :), al was het maar omdat er zoveel mensen op één plek staan, praten en ander lawaai maken. De natuur verken ik het liefst in alle rust.  

Wat heeft dit alles met de titel van mijn blog te maken? Wel soms is er een buitenkansje in een 'local patch' zoals Bird Spot het noemt. In de plaatselijke zandwinplas houdt zich een middelste zaagbek op. Dat is een soort die ik eerder gezien heb, maar altijd op zee, ver weg en regelmatig verdwijnend achter de golven. Je herkent 'm aan zijn kleine kop met 'punkkapsel' en een smalle rode snavel. Ze hebben een voorkeur voor zout en brak water en overwinteren op zee. Hoewel enkele paartjes tot broeden komen in Nederland is het toch vooral een schaarse wintergast. En nu dook die dus op in onze buurt waar we hem op relatief korte afstand eens goed konden bekijken. Helaas was het erg grauw weer toen we de mooie vogel door de telescoop bekeken. Om te filmen moest ik nog eens terugkomen als de lichtomstandigheden beter waren. Dat lukte later in de week.

Middelste zaagbek in een sprankje zon

Aanvankelijk zat de zaagbek ver op de plas en lag te rusten tussen kuifeenden. Toch zag ik dat de wapperende haren van de zaagbek verschilden van het kuifje van de eenden. Ik liep een rondje door het heempark en na een koffie met appelgebak besloot ik nog eens te kijken waar de zaagbek uithing. Hij was een stuk dichter bij de kant gekomen en ik kon hem nu beter filmen, eerst zijn silhouet in tegenlicht terwijl hij naar eten dook en daarna met een sprankje zon tijdens het verzorgen van de veren. 

Zaagbekken danken hun naam aan de fijne tanding in de snavel. Deze dient om goed grip te hebben op watervlugge gladde vissen. Hij vangt er ook kreeftachtigen, wormen en insecten mee. Heel soms staat er een stukje groenvoer op het menu. 

Middelste zaagbek

In het filmpje (klik hier) zie je de middelste zaagbek, naast baltsende aalscholvers en een duikende dodaars. Je ziet zijn doddige kontje goed, daar ontleent de dodaars zijn naam aan, zoals ik eerder beschreef in deze blog. Al met al kan een lokaal stukje natuur dus ook verrassingen bieden.