zondag 5 november 2023

Paddenstoelen in de Vijlenerbossen

Bij een (korte) vakantie in Limburg hoort steevast een wandeling in de Vijlenerbossen (en na afloop een heerlijke streekplank bij restaurant Buitenlust :)). De bossen zijn gevarieerd en meestal verrassend rustig, maar ook voorzien van voldoende 'kuitenkillers' (steile heuvels) om aan de conditie te werken.

Tamme kastanjes in de Vijlenerbossen

In het begin van onze herfstvakantie had er al eens ijs op de autoruiten gezeten. Eindelijk herfst dachten we toen we om 9 uur (inmiddels was het al een riante 4 graden, haha) naar ons vervoermiddel liepen. Maar een paar dagen later steeg het kwik naar bijna 20 graden. Zacht weer en regen, zorgden ervoor dat de paddenstoelen uit de grond schoten, zoals deze mini vliegenzwam, die - nog maar pas ontsproten - toch al door een slak was belaagd. Het blad ervoor en zaadje ernaast zijn van de haagbeuk (om een idee te geven van de afmetingen). 

Vliegenzwam

Ik laat onderstaand wat van onze paddenstoelenoogst de revue passeren. 

Porseleinzwam

De porseleinzwam is een ijle beauty, de ivoorwitte kleur en de slijmerige hoed doen denken aan porselein, vandaar de naam. Een porseleinzwam leeft meestal op beuken en tast vaak alleen delen van de boom aan die al verzwakt zijn. In gezonde bomen is de schade beperkt. Aangetaste takken kunnen uiteindelijk afbreken. Er wordt gezegd dat de porseleinzwam een indicator is voor de aanwezigheid van andere parasitaire zwammen zoals de honingzwam en de reuzenzwam. Uit de porseleinzwam wordt een middel tegen schimmels gehaald: oudemansine A. Deze stof kan bij huidziektes ingezet worden.

Gewone hertenzwam
Met het wildseizoen heeft de gewone hertenzwam niet veel te maken. Deze houtopruimer heeft eerst witte plaatjes (waar de sporen in zitten), later kleuren deze rozig, zoals op de foto. Dat-ie geurt naar rauwe aardappel heb ik bij het nemen van de foto niet opgemerkt. Dit is trouwens zo'n BP (bruine paddenstoel) die ik met ObsIdentify heb gedetermineerd, want die BP's vind ik een moeilijke groep. Ik dacht dat deze zijn hertennaam wellicht aan zijn kleur zou danken, maar dat blijkt niet het geval. Om de link met het hert te ontdekken moet je een microscoop meenemen: steriele cellen op de lamellen hebben een uitsteeksel die wat op een hertengewei lijken. Dat is op de foto dus niet te zien :). 

Gele knolamaniet
Met knolamanieten is het altijd oppassen geblazen. De gele is niet supergiftig, maar verwarring met de groene, dodelijke, knolamaniet ligt altijd op de loer. Als je de foto bekijkt dan denk je wellicht: wat is er zo geel aan de gele knolamaniet? Nou sommige zijn geel en andere niet :). In mycologentaal: de hoed is ivoorwit tot bleek citroengeel van kleur. Vaak heeft het witte velumresten op de hoed. Het velum is het omhulsel dat om de paddenstoel zit als hij uit de grond komt. Doordat de paddenstoel gaat groeien knapt het en blijven er resten achter op (o.a.) de hoed (de velumresten zijn de witte stippen op de vliegenzwam). De gele knolamaniet komt voor bij eiken, deze paddenstoel leeft in symbiose met de wortels van deze boom. Dat wil zeggen dat zowel de paddenstoel als de boom baat hebben bij de samenwerking. Door de schimmeldraden kan de boom makkelijker water en voedingszouten opnemen. In ruil daarvoor krijgt de paddenstoel suikers en zetmeel. 

Volgende keer meer!




 




Geen opmerkingen: