De laatste weken van oktober bleef het warm en vochtig, er is menig temperatuurrecord verbroken. De zwammen genoten van deze condities en toonden hun vruchtlichamen (die wij herkennen als de paddenstoelen) in alle soorten en maten. Tijdens een fietstocht in de Doornse bossen zagen we een flink aantal soorten. En dan is het altijd weer de vraag welke van de 5250 soorten die in Nederland voorkomen je voor de lens hebt. Het determineren van paddenstoelen vind ik, ondanks de vijf boeken die ik over dat onderwerp heb, erg lastig. Gelukkig levert de techniek tegenwoordig een oplossing met de app ObsIdentify. ObsIdentify is een gratis fotoherkenningsapp die wilde planten, dieren en paddenstoelen uit Nederland en België op naam kan brengen. Door middel van een database met gevalideerde referentiebeelden herkent de app meer dan 13.000 soorten. Met elke nieuwe herkenning wordt deze database verder uitgebreid en verbeterd. Hoe je deze gratis app kunt installeren lees je via deze link. Wij hebben een paar paddenstoelen die we tijdens onze fietstocht tegenkwamen met behulp van deze app geïdentificeerd.
Onder een haagbeuk zagen we een heksenkring met deze paddenstoelen:
Op basis van deze foto geeft ObsIdentify aan dat het hoogst waarschijnlijk een panteramaniet is, maar er is enige twijfel of het misschien de grauwe amaniet is.
Bij deze foto is de app echter 100% zeker van determinatie als panteramaniet:
Omdat de paddenstoelen allemaal rond dezelfde boom stonden, kunnen we er dus van uit gaan dat dit een panteramaniet is. De panteramaniet behoort tot de vijf giftigste paddenstoelen van Nederland, samen met de groene knolamaniet, de kleverige knolamaniet, de vliegenzwam en de carbol champignon. De panteramaniet is giftiger dan de vliegenzwam en inname ervan kan leiden tot het zogeheten pantherina-syndroom. Dat gaat gepaard met de volgende vergiftigingsverschijnselen: eerst is er een periode met euforie, woede, agitatie, verwardheid, delier en hallucinaties, dan volgt de fase van diepe slaap die resulteert in een comateuze toestand die maximaal een etmaal duurt. Maar soms is de afloop dodelijk. Er is geen antigif beschikbaar. Dit is dus typisch zo'n paddenstoel die je wel kunt bekijken maar er verder vooral niks mee moet doen.
De tweede soort die we met de app hebben geïdentificeerd is de nevelzwam. Ik had deze soort al vrij vaak gezien, maar nooit geweten dat hij zo heette.
De nevelzwam komt veel voor, vooral in dikke bladlagen onder loofbomen op relatief stikstofrijke bodem. Ik zakte inderdaad tot mijn enkels in de bladlaag toen ik deze soort fotografeerde. De paddenstoel leeft van de afbraak van dit dode plantenmateriaal. De soort groeit vaak in een heksenkring. De eetbaarheid van de nevelzwam is omstreden. In Frankrijk geldt de soort traditioneel als delicatesse. De zwam is eetbaar op voorwaarde dat hij wordt gekookt en het kookvocht niet gebruikt wordt, maar zelfs dit leidt bij veel mensen tot klachten. Bovendien kan deze soort makkelijk verward worden met de giftige satijnzwam. Dus ook hier geldt: kijken en niet eten!
Overigens constateerden we ook tijdens deze fietstocht weer dat de kleuring van de herfstbomen nog maar weinig op gang is gekomen, net zoals ik vorig jaar beschreef in
deze blog uit Limburg. "Vol in blad en nog heel weinig herfstkleuren", zei bioloog Arnold van Vliet van de universiteit Wageningen afgelopen week in het NOS Radio 1 Journaal. "Zelfs de beuk, die eigenlijk rond deze tijd helemaal verkleurd zou moeten zijn. Je ziet wel wat kleuren, maar nog heel minimaal."
De reden voor de trage verkleuring van de bomen deze herfst komt door de warmte in september en oktober, zegt Van Vliet. "We zitten in de top-10 van de warmste september- en oktobermaanden. Doordat nachtvorst uitblijft, komt de bladverkleuring heel traag op gang."
 |
| Beukenlaan in de omgeving van Doorn op 28 oktober 2022 |
 |
| Tussen de groene beukenbladeren staken de wel verkleurde bladeren van de Amerikaanse eik mooi af. |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten