vrijdag 10 juni 2022

Zwarte sterns en ander moois in de Zouweboezem

De Lek bij Ameide

Het stond al heel lang op ons verlanglijstje: een bezoek aan de Zouweboezem bij Ameide in het broedseizoen. Daar broedt een vogel die we erg graag eens goed van dichtbij wilden bekijken: de zwarte stern. Trouwe lezers van mijn blog weten dat we in 2020 ook al eens op zoek zijn gegaan naar de zwarte stern, toen was dat in de Krimpenerwaard. Dat was eind juli en de vogels waren al weer bijna allemaal gevlogen. In mijn blog (klik hier) vertelde ik toen over de bijzondere plant waarop de zwarte stern van nature broedt: krabbenscheer. Deze keer waren we er wel op tijd bij en vertrokken op een zondag in alle vroegte naar Lexmond (onder Utrecht). We reden langs de Lek, met zijn prachtige uiterwaarden waar vogels zongen, vlinders fladderden en bloemen volop in bloei stonden. Zo arriveerden we bij de Zouweboezem; dit 118 hectare grote gebied diende ooit als opslag van overtollig polderwater. Op de rietpercelen groeide riet, dat gebruikt werd voor de daken van boerderijen. Nu zijn de uitgestrekte moerassen en rietvelden het domein van moerasvogels als zwarte stern, waterral, snor en bruine kiekendief. Al snel hoorden we het enigszins schrille krijsen dat zo typerend is voor sterns. De zwarte sterns broeden hier niet op krabbenscheer maar op kunstmatige nesten die door mensen zijn verzorgd: vlotjes met een hekje er om heen. De vogels maken er graag gebruik van. We waren er op 22 mei en we zagen zo'n beetje alle rituelen van de broedtijd; vogels die nestplek zochten, verleidingsrituelen: het showen met de witte stuit, het aanbieden van voedsel - zoals de oeverlibellen die deze dag uitgevlogen waren - een paring, en ook een nest waar het eerste ei al was gelegd. Zwarte sterns sluiten een seizoenshuwelijk en keren meestal terug naar de plek waar ze eerder gebroed hebben. Ze vliegen laag over de kunstnesten en een mannetje strijkt neer op een nestvlotje dat hem bevalt. Hij houdt zijn vleugels een paar seconden omhoog gestrekt zodat de witte onderkant goed te zien is. Zijn lokroep trekt het vrouwtje aan en zij is degene die de nestplek goedkeurt - of niet. Een plekje midden in de kolonie is aantrekkelijker dan één aan de rand. Na alle verlovingsrituelen vindt de paring plaats en het eerste ei verschijnt in het nest. Dan begint het broeden, maar nog niet continue, dat gebeurt pas als het broedsel compleet is (2-3 eieren). Tot het legsel compleet is, blijft het mannetje huwelijkscadeautjes aandragen in de vorm van visjes en insecten. 

Huwelijksrituelen op het nest: aanbieden van een libel

Nadat we de sterns een tijdje geobserveerd hadden, zijn we het gebied verder gaan verkennen. Overal klonk vogelzang; een rietzanger en blauwborst konden we goed bekijken. De weilanden zagen goudgeel van de boterbloemen en er stonden ook orchideeën tussen de begroeiing. Al met al een prachtige dag, die je mee kunt beleven in het filmpje door hier te klikken



Geen opmerkingen: