Nog meer nieuws uit de tuin

Veel mensen waarderen een uitstapje in de natuur; ze gaan wandelen, varen of fietsen. Gek genoeg heeft een deel van die mensen een 'stenen' tuin. Daar is dus letterlijk niks te beleven, terwijl je met een klein beetje moeite van je tuin een mooier plekje kunt maken. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor de natuur. Ik 'tuinier voor dieren', ofwel ik heb met tuin met kleine ingrepen (al heel wat jaartjes geleden) aantrekkelijk gemaakt voor dieren. Een klein vijvertje trekt kikkers, padden, watersalamanders en libellen aan. Struiken en kleine boompjes met bessen zorgen voor vogelvoedsel in najaar en winter. In klimop kunnen insecten schuilen en vogels waarderen de bessen. Bloeiende bloemen zorgen in februari dat ontwakende hommels meteen te eten hebben en tot ver in het najaar bloeit er altijd wel wat voor vlinders en andere insecten. Verder niet te veel opruimen en klaar is kees. Dat betekent dat ik afgevallen blad laat liggen (behalve op paden en het gras). Vogels wroeten er graag in op zoek naar insectjes en als het blad vergaat is het waardevolle voeding voor de planten. Het resultaat van dit alles zie je in dit filmpje, gemaakt in de afgelopen twee dagen in mijn tuin. En vandaag zag ik al weer twee nieuwe soorten rondvliegen. Mocht je ook zo'n tuin willen, en woon je in de buurt van Alphen aan den Rijn, dan kun je je inschrijven voor mijn lezing 'Tuinieren voor Dieren' op 26 september 2017. Meer informatie vind je op de lezingenpagina.

In de film zie je hoe hommels 'inbreken' in akelei om de nectar uit de puntjes te halen. Vorig jaar besteedde ik er al even aandacht aan in een blog over smeerwortel en de aardhommel. De Turkse tortels proberen al drie dagen een nestje te maken op een veel te smal richeltje. Alle takjes die ze aandragen vallen naar beneden en blijven steken achter de regenpijp. Wat ik nooit eerder gezien had, was een vallend slakje dat na de val zijn huisje weer in positie moest zien te krijgen. Met een zwierige draai komt dat weer helemaal goed. In de vijver is het momenteel een drukte van belang met de kleine watersalamanders. De meeste tijd van het jaar (winter, zomer en herfst) leven die op het land en zijn man en vrouw beide bruin. Voor de voortplanting begeven ze zich naar het water en de man krijgt voor de gelegenheid een mooier pak aan. Met een 'kam' op zijn lichaam is hij dan makkelijk te onderscheiden van het vrouwtje. In de film zie je soms samen en kun je het verschil zien. De oranje buik (ook in de film te zien) is in de paartijd feller dan de rest van het jaar. Salamanders in de waterfase zijn zowel dag- als nachtactief en vallen vrij goed op omdat ze niet erg schuw zijn tijdens de paartijd. Ze moeten bovendien regelmatig komen ademhalen aan de oppervlakte (let op het luchtbelletje in de film). Met zijn staart wappert het mannetje geurstoffen naar het vrouwtje, met lokstoffen hoopt hij haar te verleiden. Als het vrouwtje iets in hem ziet, zet hij een spermapakketje af dat het vrouwtje opneemt in de cloaca. De eitjes (100 tot wel 400) worden één voor één door het vrouwtje afgezet op waterplanten. Dat gaat met een snelheid van zo'n 10 eitjes per dag. Dus reken maar uit hoe lang ze dan bezig is.... Uit de eitjes worden de larfjes geboren en als ze 4 centimeter zijn, maken ze een metamorfose door.

Dan zien ze er uit zoals op de foto. Aan de kop zie je de uitwendige kieuwen.

Salamanders eten in het water kleine diertjes, zoals watervlooien. Dat is misschien de reden dat de watersalamander in het filmpje de kever laat gaan, je ziet hem in een van de eerste beelden tamelijk rustig wegzwemmen. Op het land eten ze kleine slakken, regenwormen en insecten.