 |
| Spreeuw in bedauwd gras |
Onlangs liep mijn man een rondje door het park en hoorde een grutto roepen in de bosjes. Dat is natuurlijk niet de plek om een grutto te verwachten; die vind je in het open veld van de polder. Een grutto heeft liever geen boom in het zicht want daar kan een roofvogel zitten azen op zijn jonkies voor het dagelijkse maal. Het bleek een spreeuw te zijn die het gruttogeluid perfect nadeed. Spreeuwen zijn verwant aan beo's - een vogelfamilie uit Azië - die bekend zijn als imiterende en sprekende vogels. Ze werden door zeelui om die reden meegenomen naar onze streken. Maar voor de beo's hun intrede deden hield men in de Middeleeuwen al spreeuwen in kooitjes vanwege hun zang en imitatiekunst. Extra zielig is dat men dacht dat de vogels beter zouden zingen als hun tong los werd gesneden, waardoor de spreeuwentongetjes op allerlei manieren verminkt werden. Maar de tong speelt helemaal geen rol bij vogelzang. Vogels hebben geen stembanden maar een zogenaamde syrinx bestaande uit meerdere snel vibrerende membranen en kraakbeen. Lijsters en sommige andere vogels kunnen die membranen onafhankelijk van elkaar laten trillen zodat ze verschillende wijsjes tegelijk kunnen zingen. Om te fluiten hoeven ze niet - zoals wij mensen - de lippen te tuiten (die ze ook niet hebben natuurlijk). Ik zag op een windstille lentedag in mei spreeuwen foerageren in het natte gras. Een spreeuw had een worm in zijn snavel maar floot er toch een prachtig deuntje bij. Een mooi bewijs dat die snavel geen rol speelt bij het produceren van geluid. Ik weet niet of de vogel een partner wilde verleiden met de combinatie van een snack en een ochtendconcert, want hij hipte achter een soortgenoot aan. Uiteindelijk besloot hij het ontbijt zelf te nuttigen en zette zijn zang voort. Deze beperkte zich tot het 'gewone' gebabbel en gezang dat echter ook de moeite waard is. Met hun imitatiegedrag kunnen ze mensen op een dwaalspoor brengen, niet alleen met een gruttogeluid in de bosjes maar ook op andere terreinen; letterlijk en figuurlijk. In het centraal station van Rotterdam bevindt zich een grote spreeuwenpopulatie die de treingeluiden feilloos imiteert. Ik stel me menige gestreste reiziger voor die in paniek raakt bij het sissende geluid van sluitende treindeuren. Maar dan bewegen de deuren niet en blijkt een spreeuw een 'geintje' uit te halen. Een ander verhaal speelt zich af op het voetbalveld waar een spreeuw het scheidsrechtersfluitje nadeed met alle gevolgen van dien. De lijst van andere dieren die ze imiteren is lang: buizerd, fitis, boomklever, bosuil, fazant, goudvink, wulp, scholekster en grauwe gans. We moeten ze maar koesteren, die spreeuwen, want hun aantallen nemen af. Ze behoren in ieder geval tot mijn favorieten. Bekijk ze samen met voedselzoekende kauwtjes en beelden van een mooie lentedag in mei in het filmpje door hier te klikken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten