Tijdens een zonnig uurtje, kon ik wat filmbeelden maken in en om de heemtuin in Leiderdorp. Stinzenplanten zoals bosanemoon bloeiden er onder de nog kale bomen, dat gaf een mooi spel van licht en schaduw. Langs de sloten kwamen de eerste pluimen van Groot hoefblad in bloei. Die plant is nogal talrijk in onze omgeving en zoals dat vaak gebeurt met dingen die je veel ziet besteed je er te weinig aandacht aan. Het is 'gewoon'. Maar Groot hoefblad is helemaal niet zo gewoon. Deze plant kon zelfs de grote plantsystematicus Linnaeus om de tuin leiden. Hij beschreef twee soorten van deze plant en had niet door dat het om de mannelijke en vrouwelijke vormen van dezelfde soort ging! Nu staan die mannelijke en vrouwelijke planten meestal niet bij elkaar in de buurt. Dat is nogal onhandig voor de kruisbestuiving, want hoe komen de bijen dan bij beide soorten? Nou, meestal komen ze daar niet. De meeste planten breiden zich ondergronds uit door wortelstokken en daarmee worden de planten van één geslacht zeer omvangrijk. Toch investeert de plant nog steeds in stuifmeel en nectar om ook kruisbestuiving niet uit te sluiten. De mannelijke planten bevatten veel nectar, de brandstof voor bestuivers. De vrouwelijke planten van andere soorten hoeven geen nectar te bieden, ze staan in de buurt van de mannelijke planten (of zijn eenhuizig, dat wil zeggen man en vrouw zitten aan één plant). Het vrouwelijk Groot hoefblad moet echter reclame maken om bijen aan te trekken. Tussen de witte vrouwelijke bloempjes, niet meer dan dunne draadjes, bloeit een klein roze bloempje dat nectar levert. Ze lijken wat op de mannelijke bloempjes die in trosjes aan andere planten staan.
Groot hoefblad, detail van vrouwelijke bloemen
Dat is beslist de moeite van het bekijken waard met een loepje.
Groot hoefblad is overigens een zogenaamde 'naaktbloeier'. Dat betekent dat de bloemen bloeien voordat het blad te voorschijn komt. Dat geldt vooral voor de mannelijke planten, de vrouwelijke bloeien wat later en, zoals je op de foto's ziet, komt het blad dan ook al op. De bladeren groeien uit tot enorme formaten: sommige bereiken een doorsnede van bijna 1 meter. De wetenschappelijke naam betekent 'regenhoed', dus als een zomerse bui losbarst en je hebt geen paraplu bij je, zoek dan langs de waterkant naar deze bescherming.
Om het zaadpluis uiteindelijk weg te laten waaien groeien de vrouwelijke bloemen mee met de bladeren, tot ze er in een lange pluim bovenuit steken. De grote bladeren geven zoveel schaduw dat er vrijwel niks anders onder kan groeien, dus de plant zorgt goed voor zijn eigen stekje. Mocht je de plant zo mooi vinden dat je overweegt om 'm bij je vijver te planten, weet dat dat-ie enorm woekert. Met een klein stukje wortelstok heb je deze plant voor 'eeuwig' in je tuin.
Bekijk de eerste lentebloeiers in het filmpje van deze week. E-mailabonnees kunnen hier klikken om het filmpje te bekijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten