vrijdag 15 maart 2024

Texel in de ban van de giervalk

De krokusvakantie hebben we doorgebracht op Texel. De zaterdag dat we aankwamen (17/2) zou volgens buienradar de enige droge dag van de week zijn. Voor de volgende dag stond 24 uur regen gepland (en die voorspelling kwam ook uit). Na de bagage te hebben gedropt in ons vakantiehuisje, besloten we meteen met de telescoop op pad te gaan. Deze winter was er namelijk een giervalk gesignaleerd. Dat is tamelijk bijzonder want deze vogel was slechts negen keer eerder in Nederland waargenomen, en nog nooit op Texel. Begin februari stonden de vogelaars met camera's en telescopen dan ook te dringen bij het uitkijkpunt van De Slufter, zoals je kunt zien op deze foto in de Texelse Courant

Half februari waren er nog steeds vogelaars actief om de giervalk te spotten, maar niet meer in die aantallen. Via waarneming.nl achterhaalden we dat de vogel die dag in De Muy zat, dus daar klommen we het duin over om te gaan wandelen. Als snel kwamen we een Engels echtpaar tegen, ze hadden de giervalk gezien ...... toen hij wegvloog. Dat was jammer, want een giervalk kan in korte tijd flinke afstanden vliegen en dan zomaar opduiken op Schiermonnikoog of in Groningen. Het was echter droog en we hadden zin om lekker te wandelen, dus we besloten het voorgenomen rondje toch te maken. Omdat de vogel al langere tijd op Texel 'rondhing' bleven we toch speuren met de verrekijker. 

Speuren naar de giervalk

Af en toe brak een zonnestraal door de wolken, maar niet langer dan een paar seconden. Plotseling dook de giervalk weer op en ging op een struikje zitten. Meer dan een wazig plaatje zat er niet in, door de grote afstand en het slechte licht. Maar ook omdat achter ons een grotere groep vogelaars opdook. De vogel was gevlogen. 

Giervalk op Texel

Ook nu vervolgden we onze wandeltocht, en iets later hadden we toch weer geluk. De vogel liet ons zijn spectaculaire vliegkunsten zien en ging opnieuw op de struik zitten. Wij waren inmiddels op nog grotere afstand, maar door de telescoop konden we de giervalk prachtig bewonderen. Volgens de informatie van de vogelaars op waarneming.nl betrof het een tweedejaars mannetje. Op onderstaande foto van Wikimedia kun je een juveniele giervalk beter zien.

Juveniele giervalk. Foto: George Lalla - Own work, CC BY-SA 3.0, wikimedia

Ik vond het silhouet van de vogel wel iets weghebben van een 'body builder buizerd'. Hij is ongeveer even zwaar (van 1 kg voor een mannetje tot 1,4 kilo voor een vrouwtje) en even groot als een buizerd (spanwijdte 125-135 cm), maar het grote verschil zit 'm in de vliegsnelheid. De buizerd is een trage vlieger, zweeft liever op thermiek of jaagt vanaf een paaltje. Een giervalk kan in horizontale vlucht 130 km per uur vliegen. In duikvlucht om een prooi te pakken haalt-ie wel 200 km per uur. Het voedsel bestaat uit een grote verscheidenheid van zoogdieren en vogels, uiteenlopend van spitsmuis tot haas, en van sijs tot gans. Ook roofvogels waaronder de buizerd en zelfs de slechtvalk staan op het menu. Die laatste is toch ook niet bepaald de langzaamste!

De vogel broedt op rotswanden, wat verklaart waarom we 'm in Nederland zo weinig zien :). Eindeloze rotsige boomloze toendravlaktes zijn daar het jachtdomein. Giervalken vangen daar (pool)hazen, sneeuwhoenders en zeevogels. Het jachtgebied op Texel zag er enigszins hetzelfde uit, zonder de rotsige bodem dan. 

De Slufter; het jachtgebied van de giervalk op Texel

Zeer tevreden met onze waarneming gingen we naar het huisje om onze bagage uit te pakken en ons te installeren voor de week. De regenwolken kwamen er al aan...

Morgen 24 uur regen....

Twee dagen later hebben we de giervalk nog één keer gezien, op een paaltje in de Slufter. De vogel is op 23/2 voor het laatst gezien op Texel en de giervalkenkoorts is inmiddels gezakt. Hopelijk heeft de giervalk zijn weg gevonden naar Noord Noorwegen, dat is het dichtstbijzijnde broedgebied van de vogel. Wellicht zien we ooit een van zijn nazaten nog eens op Texel!


3 opmerkingen:

Yvonne zei

Toch nog een leuke waarneming! En je hebt hem gezien!
Ik ga medio april naar Vlieland, nog speciale waarnemingen waar ik op moet letten?
groetjes
Yvonne

Monique zei

Zo ver vooruit is niet te voorspellen :). Je kunt via deze link kijken wat er op Vlieland te zien is aan vogels. Als je op datum/tijd klikt krijg je meer details te zien. Mocht de link niet werken, kijk dan op www.waarneming.nl en zoek op Vlieland en stel in op vogels
https://waarneming.nl/locations/2851/observations/?date_after=2023-03-16&date_before=2024-03-15&species=&species_group=1&rarity=&search=&user=&sex=&life_stage=&activity=&method=

Yvonne zei

thx voor de tips!