In deze tijd van het jaar stoten de loofbomen hun bladeren af en daarmee komen miljoenen chemische fabriekjes tot stilstand. De bladgroenkorrels hebben tijdens de lente en zomer door middel van fotosynthese voedsel voor de bomen gemaakt. De ingrediënten waarmee ze die voedende suikers maken zijn zonlicht, kooldioxide en water. De zuurstof die wij inademen is een restproduct van dit proces. Daarnaast zorgen de bladeren door verdamping voor een zuigende werking die water van de wortels naar alle delen van de boom transporteert. Twee jaar geleden schreef ik als eens over hoe en waarom bomen hun bladeren verliezen in deze blog. Deze keer bekijken we hoe een blad is opgebouwd. Zo'n blad bestaat uit verschillende lagen met weefsel. Aan de bovenkant van het blad zit een wasachtige laag (de cuticula) die geen water doorlaat. Dan komt de opperhuid, en laagje dat niet dikker is dan één cel (het bovenepidermis) en waarin nauwelijks huidmondjes zitten. Daaronder zit een laag die wordt aangeduid met de naam mesofyl, die bestaat uit bladmoes, waarin de fotosynthese plaatsvindt (palisadeparenchym), de vaatbundels (nerven) die uit transportweefsel bestaan om te zorgen voor de aanvoer van water en voedingsstoffen, en een los weefsel met luchtblaasjes (sponsparenchym). Aan de onderzijde zit een afsluitende cellaag (onderepidermis) met huidmondjes die de verdamping regelen. Bij waterplanten zitten die trouwens aan de bovenkant van het blad. En daaronder zit weer zo'n wasachtig waterresistent laagje. In de tekening is het schematisch weergegeven. Bijna onvoorstelbaar dat dit zich allemaal bevindt in zo'n dun blad!
Derivative work: B Kimmel Leaf_anatomy H McKenna - Leaf_anatomy, Wikimedia
Natuurlijk kun je ook zonder deze ingewikkelde kennis genieten van de prachtig gekleurde herfstbladeren. Ik heb er een aantal voor je gefilmd, waarbij je de nerven, die trouwens niet alleen voor transport in het blad zorgen, maar ook voor stevigheid, mooi kunt zien. In het laatste deel van het filmpje heb ik beelden gemaakt waarbij alleen geel in kleur wordt weergegeven en de rest in zwart/wit. Je ziet dat de bladeren niet gelijkmatig zijn verkleurd, maar dat het bladgroen langzaam wordt teruggetrokken uit het blad.
E-mail-abonnees kunnen hier klikken om het filmpje te zien.
1 opmerking:
Een reactie posten