woensdag 21 juni 2017

Licht en schaduw rond de langste dag

By Rasbak via Wikimedia Commons
Rond de langste dag van het jaar zijn alle bomen vol in blad. Ze filteren het licht op een speciale manier. De hectiek van de lente is over, vogels zingen minder omdat ze met hun nakomelingen bezig zijn. Boomzaden zijn in de maak. Dat leidt tot een speciaal fenomeen: zomersneeuw, wanneer de pluizige zaden van populier en wilg meegevoerd worden door de wind en neerdalen op land en water. De doosvruchten van de vrouwelijke populieren zijn opengesprongen en de piepkleine zaden worden vrijgelaten. Ze zijn zo klein dat ik ze niet op de foto kreeg, hiernaast zie je een supermacrofoto van Wikimedia. Om te zorgen dat de zaden ver van de boom vallen en zo meer kans hebben om te kiemen op een open plek, krijgen ze een heleboel pluis mee zodat de wind ze ver weg kan voeren. In de praktijk zijn er natuurlijk allerlei obstakels (bijvoorbeeld andere bomen en struiken) waardoor de zaden flink kunnen ophopen. Want zoals alle windbestuivers besparen de bomen bepaald niet op de aantallen zaden. Wilgen hebben overigens een soortgelijke vorm van pluizige zaadverspreiding. In het filmpje zie je ook allerlei insecten. Een daarvan licht ik er deze keer uit: het zwarte soldaatje, een van de vele soorten weekschildkevers. Hun dekschilden bevatten, vergeleken met andere kevers, minder chitine en zijn daardoor zachter. De naam soldaatje hebben ze gekregen vanwege hun langwerpige vorm waardoor het idee van een uniform ontstond.
De volwassen soldaatjes zijn alleseters: nectar, pollen, honingdauw (uitscheiding van bladluizen), de bladluizen zelf en andere insectjes. Om die reden worden ze ook als biologische bestrijders ingezet. De levenscyclus van het beestje duurt ongeveer een jaar. In mei en juni wordt er gepaard (op de foto zie je dat bij rode soldaatjes). De eitjes worden in de vochtige bodem gelegd. In de loop van de zomer vervelt de kleine larve vijf keer om te kunnen groeien. Ze leven van wormen, slakken andere insectenlarven en soms ook plantendelen. In de herfst en winter bereiken ze het zesde larvale stadium en zijn dan actieve jagers. Bij -10 graden Celcius zijn ze nog actief. Soms zijn ze zelfs te zien in de sneeuw. In april of mei van het jaar erop vindt een verpopping plaats, waarbij de kever zijn definitieve vorm krijgt.






Geen opmerkingen: