woensdag 27 april 2016

Koud en guur

Volgens de Vogelbescherming zijn alle soorten zwaluwen (huiszwaluw, boerenzwaluw, oeverzwaluw en gierzwaluw) weer in ons land gearriveerd. Voorjaar, zou je denken, maar de temperaturen zijn er niet naar. Gisteren werd een record gebroken: de koudste 26 april ooit gemeten. In sommige delen van het land lag er zelfs een laagje sneeuw. De tuinplanten slaan zich er moedig doorheen en deze kleurige bloemen laten zien dat het voorjaar toch echt aanstaande is. Van boven naar onder: pruimenbloesem, kievitsbloem, tulpen, blauw druifje en wildemanskruid.



Meer gaaien in de tuin

De afgelopen week konden we de gaaien prachtig van dichtbij bekijken in onze tuin. Ze zijn nu op liefdespad en daardoor misschien wat minder schuw dan anders. Ik zie ze in het najaar wel eens eikels verstoppen in onze tuin, maar zodra ik de camera wil pakken zijn ze al gevlogen. In het voorjaar komen overal mini-eikjes te voorschijn, ter herinnering aan de gaaien en hun niet meer opgehaalde of vergeten eikels. De laatste pinda's zijn aantrekkelijk, maar een partner ook en zo konden we zien hoe (waarschijnlijk) de mannetjesgaai het vrouwtje overal volgde. Terwijl de ene gaai aan het pindanetje bungelde, at de ander de laatste malusappeltje uit de boom. Toen zich een concurrent aandiende, vonden er een paar pittige achtervolgingen plaats. En tussendoor poseerden de gaaien vlak bij het keukenraam. Onze tuin is te klein om een gaaiennest te herbergen, maar we hopen dat ze in het park tegenover ons huis gaan broeden. In het takkennest komen een stuk of wat blauwgroene eitjes te liggen. Wie weet zien we de jonge gaaien in het najaar dan weer in onze tuin.....

Visarenden in Loch of the Lowes en Biesbosch

Inmiddels zitten de visarenden bij het Schotse Loch of the Lowes stevig op het nest met in totaal drie eieren. Soms is manlief wel erg druk met zijn maaltijd bezig en dan vergeet hij dat er drie eieren warm gehouden moeten worden. De rangers van de Scottish Wildlife Trust hielden een half uur lang hun adem in, want met de gure weersomstandigheden koelen de eieren snel af. Gelukkig regende het niet en scheen er een zonnetje. Toen bedacht de visarend zich dat hij moest broeden en nam zijn positie op het nest weer in. Behalve het weer, zijn er nog andere redenen waarom het broedsel kan mislukken. Kraaien zitten op de loer om een eitje te verschalken. Het nest wordt ook regelmatig belaagd door buizerds en een concurrerende visarend, die het waarschijnlijk wel handig vindt om in een gespreid bedje te komen. Tot op heden konden de visarenden het onheil afwenden. Hopelijk blijft dat zo.

In mijn blog van 19 maart meldde ik al dat er in Nederland op termijn ook broedende visarenden worden verwacht. Nu, die termijn lijkt aangebroken, want in de Biesbosch zijn twee paartjes visarenden gespot. Niet alleen bouwen ze aan een nest maar ze hebben ook al gepaard. Lees meer over deze visarenden op de weblog van de boswachters van de Biesbosch. Misschien kunnen we dit jaar de eerste jonge visarenden in Nederland verwelkomen.

maandag 18 april 2016

Gaai





De gaai snaait de laatste pinda's uit het netje in onze tuin. Prima, want tegen de tijd dat de jonge vogels worden geboren is het niet meer verstandig om pinda's te voeren. Die liggen de jonkies te zwaar op de maag.



Naar de bollen


Op de terugweg van de Amsterdamse Waterleidingduinen nog even langs de bollenvelden gereden, hoort erbij in het voorjaar. Op de heenweg stonden we in de file tussen de Keukenhofbezoekers......


Zand- of duinhagedis



In maart en april komen de zandhagedissen, ook wel duinhagedissen genoemd naar het gebied waar zij leven, te voorschijn uit hun winterslaap. Op warme zuidhellingen liggen zij in de zon te bakken om op temperatuur te komen. De oude huid wordt afgestroopt en vervangen door een nieuwe huid waarin de hagedis weer even kan groeien. De flanken van het mannetje zijn in de paartijd groen gekleurd. Hij gebruikt de groene flanken niet alleen om potentiële vrouwtjes van zijn fitheid te overtuigen, maar ook om concurrenten te imponeren. De eieren worden in een zandholletje gelegd. Afhankelijk van de leeftijd van het vrouwtje, legt zij tussen de 4 en 14 eieren.
Zandhagedissen leven van insecten zoals sprinkhanen, kevers, spinnen en rupsen.

Spinnendoder

In de Amsterdamse Waterleidingduinen zagen we de gewone wegwesp, één van de 75 in Nederland/België voorkomende spinnendoders. Deze wesp jaagt vooral op wolfsspinnen, die het vrouwtje door een pijnlijke steek injecteert met verlammende vloeistof. Vervolgens sleept zij de spin (terwijl ze achteruitloopt) naar een camouflageplek (bijv. gras of mos) om vervolgens een 10 cm diep nest te graven in droog zand. Daar graaft zij de verlamde prooi in met een eitje erop. De spin is het voedsel voor de larve die uit het eitje komt. De larve verpopt en verschijnt in juli boven de grond. Na de paring sterven de mannetjes, maar de vrouwtjes overleven de winter in een zelf gegraven nest. In het voorjaar komen ze te voorschijn om de jacht op spinnen te openen en zo voor nageslacht te zorgen.



dinsdag 12 april 2016

Wilde zwaan op nest

Wilde zwanen, te herkennen aan de geel/zwarte snavel, broeden normaal niet in Nederland. Ze brengen de winter bij ons door en vertrekken in het voorjaar naar hun broedgebieden in Scandinavië en Rusland. Deze wilde zwaan zit echter wel op het nest in de Hollandse polder. Ik ben dat nooit eerder tegengekomen. De Vogelbescherming spreekt van 'een uiterst schaarse broedvogel'. Er zijn nog geen eieren te zien, maar wie weet, wordt het toch een broedsucces.


Groen!

Eindelijk botten de bomen uit, de wereld om ons heen wordt met de dag groener. We hebben er lang genoeg op gewacht. Op de foto de bladeren van de paardenkastanje.


 

Wat een zwijnenboel!

Gisteren zijn we naar Natuurpark Lelystad gegaan omdat we hadden gelezen dat een week of drie geleden jonge wilde zwijnen waren geboren. We zijn op vier verschillende tijdstippen langs het zwijnengebied gefietst en de laatste keer was het raak. We telden zo'n 10 frislingen, zoals jonge everzwijnen ook wel worden genoemd. Jonge zwijntjes zijn gestreept, zodat ze beter gecamoufleerd zijn. Tussen de lichte begroeiing vallen ze inderdaad alleen op door hun beweeglijkheid. Ze worden geboren in een leger dat de moeder van tevoren in dicht struikgewas heeft gemaakt. Daar blijven ze de eerste week, hoewel ze dan al erg beweeglijk zijn. Inmiddels rennen ze achter de rotte (zwijnengroep) aan en wroeten zelf in de grond. Toch worden ze nog ongeveer 2 maanden gezoogd. Ze imiteren al het gedrag van de grotere zwijnen, ze gebruiken een schuurboom om parasieten kwijt te raken en een enkeling beklimt zijn broertje of zusje in de paarhouding. Ook luieren hoort erbij, en dan laat je je door je broer of zus niet verleiden om op te staan. Het water van de zoelpoel blijkt grote aantrekkingskracht te hebben op de frislingen, maar daar worden ze nog vandaan gehouden door de moeder. Bekijk het allemaal zelf in onderstaand filmpje.


Mocht je in de natuur een zwijnenmoeder met frislingen tegenkomen, houd dan voldoende afstand, want de moeders beschermen hun kleintjes en kunnen behoorlijk agressief zijn.





Eerste visarendei bij Loch of the Lowes


Vannacht heeft de visarend bij Loch of the Lowes haar eerste ei gelegd. De rangers konden zien dat het moment aanstaande was omdat ze onrustig op het nest zat. Toen het ei gelegd werd, spreidde ze haar vleugels een beetje en stak haar kont omhoog. De volgende eieren worden nu snel verwacht. Meestal bestaat een legsel uit 2-3 eieren totaal. Bij dit blog zie je twee foto's van de webcam van de Scottish Wildlife Trust. Op de bovenste foto zie je het ei, hieronder zit de visarend te broeden.


dinsdag 5 april 2016

Intussen bij Loch of the Lowes...

De visarenden hebben de afgelopen dagen een aantal keren gepaard. De visarenden worden dag en nacht door de rangers in de gaten gehouden om verstoring te voorkomen. Tevens wordt hun gedrag gemonitord. Het eerste ei wordt over een aantal dagen verwacht!


maandag 4 april 2016

'Mijn' hommelgeluid bij Vroege Vogels

In het radioprogramma Vroege Vogels (elke zondag van 7.00-10.00 uur) wordt wekelijks een door luisteraars opgenomen geluid uitgezonden. Gisteren (3 april) werd een door mij opgenomen geluid ten gehore gebracht: van de hommelkoningin die voedsel zoekt (zie blog van 28 maart). Je kunt het geluid terugluisteren (aan het begin van het programma), via deze link.

Op de foto deze keer een akkerhommel, te herkennen aan het roodbruine borststuk en het eveneens roodbruine kontje. Die hing gisteren aan de tuinschutting, met de weerhaakjes van een van de pootjes in het hout verankerd.

Lieveheersbeestjes


Ook de lieveheersbeestjes zijn massaal uit hun schuilplaatsen gekomen. Op de foto het zevenstippelige exemplaar. De latijnse naam verwijst daar direct naar: septempunctata.

De eerste citroenvlinder van het jaar

Citroenvlinders overwinteren als imago (vlinder), verstopt tussen blad in het struikgewas. De klimop is daar heel geschikt voor. Gisteren vloog deze prachtige vlinder rond en zo te zien had hij de winter zonder beschadiging overleefd. Nu is het tijd om nectar te tanken, in dit geval van longkruid, en om een partner te zoeken.



Spreeuwen verzamelen nestmateriaal

Gisteren was de eerste echte lentedag dit jaar. Spreeuwen verzamelden in onze tuin nestmateriaal, maar dat ging niet altijd even soepel!